Propene oxide หรือที่รู้จักกันในชื่อ Propylene Oxide (PPO) เป็นสารประกอบอินทรีย์ที่มีสูตร chimique C3H6O ซึ่งเป็นออกไซด์ของプロペン (propylene) Propylene oxide มีความสำคัญอย่างยิ่งในอุตสาหกรรมเคมีและถูกใช้เป็นตัวกลางในการผลิตผลิตภัณฑ์มากมาย
คุณสมบัติเด่นของ Propylene Oxide:
- รูปลักษณ์: Propylene Oxide เป็นของเหลวไม่มีสีที่มีกลิ่นคล้ายเอเธอร์
- จุดเดือด: 34°C
- จุดหลอมเหลว: -112 °C
- ความหนาแน่น: 0.876 g/cm³
- ความสามารถในการละลาย: ละลายได้ในน้ำน้อยแต่ละลายได้ดีในตัวทำละลายอินทรีย์ เช่น เอเธอร์, โซลเวนท์ และอะซีโตน
Propylene Oxide เป็นสารที่มีความไวต่อการเกิดปฏิกิริยาสูงและสามารถทำปฏิกิริยากับสารต่างๆ ได้อย่างรวดเร็ว ซึ่งทำให้มันเป็นตัวกลางที่ยืดหยุ่นและมีประโยชน์ในการผลิตผลิตภัณฑ์เคมีหลากหลายชนิด
การใช้งานที่หลากหลาย: Propylene Oxide ถูกนำมาใช้ในอุตสาหกรรมต่างๆ มากมาย เนื่องจากคุณสมบัติอันโดดเด่นของมัน
-
การผลิตโฟม: โฟมโพลียูรีเทน (polyurethane foam) ซึ่งใช้กันอย่างแพร่หลายในเบาะรถยนต์, เบาะโซฟา, และฉนวนกันความร้อน ถูกผลิตขึ้นจาก Propylene Oxide โดยที่ Propylene Oxide จะทำปฏิกิริยากับ polyols และ isocyanates เพื่อสร้างโพลียูรีเทน
-
การผลิตพลาสติก: Propylene Oxide เป็นส่วนประกอบสำคัญในการผลิต polycarbonate ซึ่งเป็นพลาสติกชนิดทนทาน มีความแข็งแรงสูง และทนต่ออุณหภูมิสูง Polycarbonate ถูกนำมาใช้ทำหลอดไฟ, แว่นตา, CD/DVDs, และชิ้นส่วนในรถยนต์
-
การผลิตสารเคมีอื่นๆ: Propylene Oxide ยังเป็นตัวกลางในการผลิตสารเคมีอื่นๆ อีกมากมาย เช่น propylene glycol (PG), dipropylene glycol (DPG), glyphol ethers, oligomers, และ polyether polyols ซึ่งถูกนำมาใช้ในอุตสาหกรรมต่างๆ เช่น
- อุตสาหกรรมสีและหมึก: PG และ DPG ถูกใช้เป็นตัวทำละลายและสารปรับปรุงคุณสมบัติของสีและหมึก
- อุตสาหกรรมเครื่องสำอาง: Propylene glycol ถูกนำมาใช้เป็นส่วนประกอบในผลิตภัณฑ์เครื่องสำอาง เช่น ครีม, โลชั่น, แชมพู
การผลิต Propylene Oxide:
Propylene Oxide ถูกผลิตขึ้นจาก propene โดยใช้วิธีการออกซิเดชัน (oxidation) โดยมีตัวเร่งปฏิกิริยาที่แตกต่างกัน
-
วิธีการ chlorohydrin process:
- Propene แรกถูกทำปฏิกิริยากับ chlorine เพื่อสร้าง propylene chlorohydrin
- Propylene chlorohydrin จากนั้นจะทำปฏิกิริยากับ caustic soda (sodium hydroxide) เพื่อสร้าง Propylene Oxide
-
วิธีการ direct oxidation process:
- Propene ถูกออกซิไดซ์โดยตรงด้วยออกซิเจนในอากาศ โดยมีตัวเร่งปฏิกิริยาเป็นเงิน, แพลตินัม หรือทองคำ
วิธีการ Direct oxidation นั้นเป็นวิธีที่ทันสมัยกว่าและมีประสิทธิภาพสูงกว่า chlorohydrin process เนื่องจากสามารถลดขยะได้มากขึ้น
ความปลอดภัยในการใช้งาน:
Propylene Oxide เป็นสารระเหยง่าย และมีความไวต่อการติดไฟ ดังนั้น การจัดเก็บและการขนส่ง Propylene Oxide จึงต้องทำอย่างระมัดระวัง
- ควรจัดเก็บ Propylene Oxide ในภาชนะที่ปิดสนิท
- ควรหลีกเลี่ยงความร้อนและเปลวไฟ
เมื่อทำงานกับ Propylene Oxide ควรสวมอุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล เช่น ถุงมือ, แว่นตา, และหน้ากาก respirators เพื่อป้องกันการสัมผัสและการสูดดมสาร
ตารางเปรียบเทียบวิธีการผลิต Propylene Oxide:
วิธีการ | ข้อดี | ข้อเสีย |
---|---|---|
Chlorohydrin process | लागตทุนต่ำ | ผลผลิต Propylene Oxide ต่ำกว่า |
Direct oxidation process | ผลผลิต Propylene Oxide สูงกว่า, ลดขยะได้ | ค่าใช้จ่ายในการลงทุนสูงกว่า |
Propylene Oxide เป็นสารเคมีที่สำคัญและมีบทบาทสำคัญในอุตสาหกรรมมากมาย การรู้จักคุณสมบัติและการใช้งานของ Propylene Oxide จะช่วยให้เราเข้าใจถึงความสำคัญของสารเคมีชนิดนี้และ
บทบาทของมันในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่และการ cải thiệnคุณภาพชีวิตของมนุษย์